Bu yazıda akıllarda “koşan adam” olarak yer eden, sesi ve müziğiyle oldukça yetenekli bir sanatçıdan, Mirkelam’dan bahsedeceğiz. Bir dönem herkesin diline dolanan, AB uyum yasalarına gönderme yapan “Kokoreç” ya da “Tavla” ve “Asuman Pansuman” şarkıları gibi ironik ve eğlenceli şarkıların yanı sıra “Unutulmaz” gibi duygusal şarkılara da imza atan Mirkelam, 1995 yılında çıkardığı ilk albümle bir gecede şöhret olmak kavramının canlı bir örneği haline geldi.
Mirkelam, kendi adını verdiği bu ilk albümünün çıkış parçasına çekilen ilginç klip sayesinde senelerce “koşan adam” olarak anıldı. Şarkı ve klip öyle yankı uyandırdı ki Mirkelam’ın bu video klibi Can Dündar, Ali Kırca gibi duayen gazetecilerin dahi gündemine girdi. Mirkelam, alaturka müziği pop ve rock ile harmanlayarak 90’lı yılların Türkçe pop müziğine yeni ve farklı bir soluk getirdi. Dilerseniz gelin, Mirkelam’ın hayatına ve eserlerine biraz daha yakından bakalım.
Mirkelam Kimdir?

Cem Özer’in sunduğu talk show programı sayesinde bir gecede “koşan adam” olarak ünlenen Mirkelam, 20 Mayıs 1966 doğumludur. Asıl adı Fergan Mirkelam olan sanatçının babası Nazım Mirkelam, bir avukat olmasına karşın müzikle, edebiyatla ve sinemayla ilgilenen amatör bir sanatçıdır. Ut ve piyano çalan Nazım Mirkelam, çoğu yayımlanmayan polisiye ve bilimkurgu romanları kaleme almış, adliyede gördüğü bir evrak çantasından etkilenerek eşini, dostunu ve oğlu Fergan’ı oynattığı “Kara Çanta” adında amatör bir soygun filmi çekmiştir.
Anne ve babası küçük yaşta boşanan Fergan Mirkelam, İstanbul’da, annesi ve anneannesi ile büyür. İlkokulu İstanbul Fındıkzade’deki Çapa İlkokulunda okuyan Mirkelam, ortaokulu Özel Kalamış Lisesi’nde, liseyi ise Fenerbahçe Lisesi’nde tamamlar. Beste yapmaya çocuk yaşta, henüz ortaokul sıralarındayken başlayan Mirkelam, şarkı söylemeye Saint Joseph Lisesi’nin orkestrasında başlar. 1984 yılında Yıldız Teknik Üniversitesi Kocaeli Mühendislik Fakültesi Jeofizik Mühendisliği bölümüne girer ve 1990 yılında mezun olur.

Mirkelam’ın müzik kariyerindeki ilk adımlardan biri 1986 yılında Kayahan Acar ile Eurovision Türkiye elemelerine katılmasıdır. Mirkelam elemelerde başarılı olamasa da müzik dünyasından birçok isimle tanışmasını bu elemelere borçludur. 1987 yılında ise Emel – Erdal ikilisinin ikinci albümlerine sözü ve müziği kendisine ait olan ve aynı zamanda albüme ismini veren Alaturka Benim Canım adlı parçasıyla katkıda bulundu. 1990 yılında üniversiteden mezun olan Mirkelam, aynı yıl Kuşadası Altın Güvercin Şarkı Yarışması’nda “Karşılıksız Çek” adlı parçasıyla ikincilik elde etti. 1995 yılında çıkaracağı ilk albüm çalışmasına kadar özellikle söz yazarı ve besteci kimliğiyle ön plana çıkan Mirkelam, Burak Kut’un 1994’te iyi bir çıkış yapmasını sağlayan ilk albümünde “Gel Bana”, “Fidanım” ve “Aman” şarkılarıyla yer alarak albümün başarısında önemli bir pay sahibi oldu.
Yine 1994 yılında, özel radyoların yükselişiyle birlikte Best FM için program yapmaya başlayan Mirkelam, sonrasında İstanbul FM’e geçti. DJ olarak çalıştığı son özel radyo ise kuruluşunda emeğinin de geçtiği Balins FM oldu. Radyo yayıncılığı sürecinde Nazan Öncel gibi birkaç önemli isme back vokal yapan Mirkelam, aynı zamanda ilk albümünün çalışmalarına da hız vermişti.
Koşan Adam Mirkelam
Mirkelam’ın 1995 yılında “Mirkelam” adıyla İstanbul Plak etiketiyle piyasaya sürülen ve ünlü müzik prodüktörü İskender Paydaş’ın imzasını da taşıyan ilk albümü müzik dünyasında adeta bir patlama etkisi yarattı. Özellikle albümün “Her Gece” adlı parçasına çekilen klibin ekranlarda dönmeye başladığı 20 Mayıs 1995 gecesinden sonra Mirkelam adı milyonlarca insan tarafından anılır hale geldi. Şarkıya çekilen video klibin oldukça ilginç ve dikkat çekici olmasının da bunda elbette bir payı vardı. Mirkelam’ın nereye koştuğu, neden koştuğu öyle merak konusu oldu ki, Türk medyasının Ali Kırca, Can Dündar gibi önemli isimleri bile hakkında yazılar yazdı, yorumlarda bulundu.
“Her Gece” şarkısının olay yaratan video klibi ve Mirkelam hakkında yazılıp çizilenler bunlarla sınırlı kalmadı. Hey dergisinin o dönem yayın yönetmenliğini yürüten Hulusi Tunca, basında bu konuda yer alan haberleri, yorumları bir araya getirip bunları şarkının sözleri ve video klibiyle örtüşen bir de hikâye ile harmanlayarak “Mirkelam Nereye Koşuyor” adında bir kitap haline getirdi. Mirkelam’ın hızlı ve çarpıcı şöhretini işleyen kitap, albümün çıkışından yalnızca iki ay sonra, Ağustos 1995’te yayımlandı. Bir gecede tüm Türkiye’nin tanıdığı bir müzisyen haline gelen ve “koşan adam” benzetmesiyle akıllarda yer eden Mirkelam’ın başarısı bir anda zirveye ulaşmıştı. Bu başarının en büyük kanıtı ise rock, pop ve alaturka müziğin altyapılarının bir arada kullanıldığı albümün elde ettiği muhteşem satış rakamlarıydı.
Koşan Adam’dan Sonra

1998 yılına gelindiğinde Mirkelam’ın yine İskender Paydaş’ın yapımcılığını üstlendiği ikinci albümü müzik marketlerde yerini almıştı. Doğal olarak ilk albümün yarattığı etkinin yanında sönük kalma tehlikesiyle birlikte gelen ikinci albüm, beklendiği gibi ilk albümün üzerine çıkamadı. Ancak Mirkelam’ın şarkı sözlerinde kullandığı argoya yakın ve tekerlemeleri andıran halk dili ile sanatçının abartısız tavırları onu çoktan dinleyicilerin gözünde ayrı bir yere oturtmuştu bile. İkinci albüm, ilkinin gölgesinde kalsa da başarısız olmadı. Zira, 90’ların Türkçe pop müziğine farklı bir soluk getiren Mirkelam’ın alaturka ve pop karışımı tarzını açıkça ortaya koyan bu albüm, dillere dolanan birçok şarkıyı bünyesinde barındırıyor, bazı şarkıları müzik listelerinde ilk sıralarda yer alıyordu.
2001 yılında, önceki albümlerin promosyon çalışmalarındaki aksaklıklar nedeniyle İstanbul Plak ile yollarını ayıran Mirkelam, Doğan Music Company (DMC) ile anlaşma sağladı. DMC etiketiyle çıkan üçüncü albümü “Unutulmaz”, gerçekten de unutulmaz bir albüm olmuştu. Dinleyicilerine unutulmaz şarkılar armağan eden bu albümde de İskender Paydaş ile olan müzikal birlikteliğini sürdüren Mirkelam, bu çalışmasında alaturkadan biraz uzaklaşarak 80’li yılların elektronik müziğinin altyapılarına yöneldi.
Bu albümde kullandığı, alışılmış kalıpların çok dışında kalan, ironik bir sokak konuşması havası içeren ve ilginç uyaklarla birbirine bağlanan sözleriyle, şarkı sözü yazarlığında da farklı bir yerde olduğunu gösterdi. Bunun yanı sıra, “Terle“, “Kıvır” ve albümün isim parçası “Unutulmaz” ile de önemli liste başarıları elde eden Mirkelam, ara vermeksizin sonraki albümün çalışmalarına başladı. 2002 yılının son aylarında ise, üniversitede başlayan birlikteliklerini evliliğe taşıdığı Arzu Mirkelam ile boşandı.
2004 yıılında yine DMC etiketiyle çıkan “Kalbimde İzin Var” albümü, Mirkelam için alaturkaya geri dönüşün bir ürünü oldu. Sözlerinin yanı sıra şarkı içinde fıkra okumasıyla ilginç bir boyuta evrilen “Mirkelam’ın Önerisi” adlı parça henüz albüm müzik marketlerde satışa çıkmadan önce liste başı oldu. “Aşkımsın” ve daha önce Özlem Tekin’e verdiği “Laubali” adlı şarkısını da kendisinin seslendirdiği bu albüm, diğer çalışmalarına nazaran biraz sönük kalmıştı.
Müzik kariyerinde 10 yıldan fazla bir süreyi geride bırakan Mirkelam, 2006 yılının Aralık ayında, DMC ve Pasaj Müzik’in ortak yapımı olan beşinci albümü “Mutlu Olmak İstiyorum” ile bir kere daha müzik severlerin karşısına çıktı. Sözü ve müziği kendisine ait olan 12 şarkıdan oluşan bu albümün prodüksiyonunu bu defa İskender Paydaş değil, Volga Tamöz üstlendi. Albümün çıkış parçası olan “Asuman Pansuman” şarkısının sözleri ve klibi büyük ilgi gördü. Mirkelam, 2013 yılında “Denizin Arka Yüzü” adında bir albüm daha çıkardı. 2017 yılında ise DMC etiketiyle “Mirkelam Şarkıları” adında bir saygı albümü çıkarıldı. Bu albümde sözü ve müziği Mirkelam’a ait olan her parçayı farklı sanatçılar seslendirdi.
Mirkelam Şarkıları
Sözleri ve müzikleriyle oldukça beğenilen şarkılara imza atan Mirkelam’ın albüm çalışmalarını sizler için listeledik.
Albümleri
- Mirkelam, İstanbul Plak – 1995
- Mirkelam, İstanbul Plak – 1998
- Unutulmaz, Doğan Music Company – 2001
- Kalbimde Parmak İzin Var, Doğan Music Company – 2004
- Mutlu Olmak İstiyorum, Pasaj Müzik ve Doğan Music Company – 2006
- Mirkelam & Kargo – RRDP, Epic ve Sony Music – 2009
- Denizin Arka Yüzü, Columbia ve Sony Music – 2013
Sanatçı Adı: | Fergan Mirkelam |
Sahne Adı: | Mirkelam |
Doğum Yeri: | İstanbul, Türkiye |
Doğum Tarihi: | 20 Mayıs 1966 (56 Yaşında) |
Meslekler: | Besteci, Şarkıcı ve Söz Yazarı |
Müzik Tarzı: | Pop, Rock ve Alaturka Müzik |
Enstrümanlar: | Gitar |
Albümler: | Mirkelam (1995), Joker (1998), Unutulmaz (2001), Kalbimde Parmak İzin Var (2004), Mutlu Olmak İstiyorum (2006), Denizin Arka Yüzü (2013), Mirkelam Şarkıları (2017) |
Ödüller: | 2. Kral TV Video Müzik Ödülleri 1995 (En İyi Çıkış Yapan Erkek), 11. Radyo Boğaziçi Ödülleri (En İyi Albüm – Denizin Arka Yüzü) |